Bilgisayarlar, televizyonlar, cep telefonları ve tabletler gibi dijital cihazlardan yayılan mavi ışık, göz sağlığı açısından önemli bir tehdit oluşturuyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, özellikle uzun süre ve yakından kullanılan dijital cihazların göz yorgunluğuna yol açabileceğini belirtiyor.
Dr. Yılmaz, “Dijital cihazları hem yakından hem de uzun süre kullanmak göz yorgunluğuna neden olabilir. Araştırmalar; insanların bu cihazları kullanırken normalden daha az göz kırpma eğiliminde olduklarını gösteriyor. Daha az göz kırpma daha az nem anlamına geldiği için; mavi ışık yayan bir ekrana uzun süre maruz kalmak kuru, yorgun, ağrılı veya tahriş olmuş gözlere ve baş ağrısına yol açıyor” diye konuştu.
2020 yılında Hindistan Oftalmoloji Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, pandemi dönemindeki tecritlerin ekran süresinde büyük artışa neden olduğunu ortaya koyarak, çalışan popülasyonun yüzde 32,4’ünün günde 9 ila 11 saat mavi ışık yayan cihaz kullandığını belirledi.
Mavi Işık Gözlerde Yorgunluğa Yol Açabilir
Mavi ışığın diğer ışıklardan daha kolay dağıldığını ve gözlerin odaklanmasını zorlaştırdığını vurgulayan Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, “Gözünüz mavi ışığı zayıf odaklanmış görsel statik olarak sindirebilir. Kontrasttaki bu azalma, gözünüzün mavi ışığı işlemesini zorlaştırabilir ve potansiyel olarak göz yorgunluğuna katkıda bulunabilir” dedi.
Akşamları Mavi Işıktan Kaçının
Akşam saatlerinde mavi ışığa maruz kalmamanın önemine dikkat çeken Dr. Yılmaz, “Etrafınızdaki ışık gün batımıyla azalmaya başladığında, gözlerinizdeki sensörler vücudunuzun uykuyu tetikleyen melatonin hormonunun depolarını serbest bırakmasını sağlar. 2015 yılında yapılan küçük bir araştırma, insanların akşam saatlerinde mavi ışığa maruz kaldıklarında vücutlarının eskisi kadar melatonin salgılamadığını ve uyku döngülerinin geciktiğini veya bozulduğunu ortaya çıkardı” ifadelerini kullandı.
Mavi Işığın Yararları da Var
Mavi ışığın sağlığa olumlu katkılarının da olduğunu belirten Dr. Yılmaz, “Mavi ışık; uyanık kalmaya, hafızayı ve bilişsel işlevi artırmaya ve bazı cilt rahatsızlıklarına yardım eder. 2018’de yapılan bir çalışma, mavi ışığa maruz kalmanın tepki sürenizi uzatabildiğini ve gün içinde performansınız düşük olsa bile uyanıklığı artırabildiğini gösteriyor. Bu nedenle yatmadan önce dijital cihazlarınızı kullanmayı bırakmak veya sarı ışık moduna geçmek en sağlıklı yoldur” dedi.
Mavi Işık Terapisi ile Mevsimsel Depresyona Çözüm
Mavi ışık terapisinin mevsimsel depresyon tedavisinde de kullanıldığını kaydeden Dr. Yılmaz, “Araştırmacılar bunun, özellikle antidepresan ilaçlarla birleştirildiğinde mevsimsel olmayan depresyon için de etkili bir tedavi olduğunu ortaya koyuyor” açıklamasında bulundu.
Doğru Gözlük Kullanımı Önemli
Op. Dr. Yılmaz, göz sağlığını korumak için dijital cihazlara uzun süre kısık gözle bakılmaması gerektiğini belirterek, “Görüşünüzü düzeltmek için numaralı gözlük takıyorsanız, gözleriniz ile ekranınız arasındaki mesafeye – ki bu da ideal olarak bir kol boyu mesafedir – uygun bir numaralı gözlük taktığınızdan emin olun” tavsiyesinde bulundu.