Son yıllarda, Covid-19 ve MPOX gibi salgın hastalıklar nedeniyle, toplumda sağlık kaygıları önemli ölçüde arttı. Bu durum, özellikle “hipokondriyazis” olarak bilinen ve halk arasında “hastalık hastalığı” adıyla tanınan bir anksiyete bozukluğunun yaygınlaşmasına yol açtı. Hipokondriyazis, kişinin vücudundaki en hafif belirtileri bile ciddi bir hastalığın işareti olarak yorumlamasına neden olan bir ruh sağlığı sorunu olarak tanımlanıyor.
Sağlık Anksiyetesinin Belirtileri Neler?
Uzm. Klinik Psikolog Feyza Ağaç Çelebi, hipokondriyazisin özellikle genç yetişkinlik döneminde ortaya çıktığını ve ülkemizde her 100 kişiden 5’ini etkilediğini belirtiyor. Bu hastalıkta kişiler, basit bir baş ağrısını bile beyin tümörü olarak yorumlayabiliyor veya stresten kaynaklanan mide yanmasını mide kanseri belirtisi sanabiliyorlar. Çelebi, “Hastalar ciddi bir sağlık problemleri olduğunu veya olabileceğini düşünerek yoğun bir korku ve kaygı yaşıyorlar. Bu kaygı hastaların sürekli doktor ziyaretlerine ve gereksiz tıbbi testler yaptırmalarına yol açabiliyor. Hastalar, ‘Kesin doktorların bile bulamadıkları ciddi bir rahatsızlığım var’ diye düşünüyorlar” diyor.
Hastalık Araştırmaları Sosyal Hayatı Olumsuz Etkiliyor
Özellikle internet üzerinden hastalık belirtilerini sık sık araştırma, hipokondriyazisin yaygın belirtilerinden biri. Bu kişilerin, doktorların verdiği sağlıklı raporlara rağmen tatmin olmadıkları, sıklıkla doktor ve hastane değiştirdikleri de dikkat çekici. Çelebi, bu durumun hastaların sosyal hayatlarından çekilmelerine, hastalık bulaşma korkusuyla izolasyona sürüklenmelerine neden olduğunu vurguluyor.
Hipokondriyazis Tedavi Edilebilir mi?
Hipokondriyazis, tedavi edilebilen bir hastalık. Uzm. Klinik Psikolog Feyza Ağaç Çelebi, “Bilişsel Davranışçı Terapisi, hipokondriyazis tedavisinde en etkili yöntemlerden biridir. Bu yöntemde kişinin olumsuz düşüncelerini ve hastalıklarla ilgili yanlış inançlarını değiştirmesi hedefleniyor” diyor. Ayrıca EMDR terapisi ve mindfulness tekniklerinin de bu hastalığın tedavisinde etkili olabileceğini belirten Çelebi, kaygı yönetimi için bu yöntemlerin sıklıkla kullanıldığını ifade ediyor.
Hastalık Kaygısıyla Nasıl Baş Edebilirsiniz?
Uzm. Klinik Psikolog Feyza Ağaç Çelebi, hastalık kaygısıyla baş etmenin 5 etkili yolunu şöyle özetliyor:
- Bedensel duyumları normalize edin.
- İnternetten bulduğunuz bilgilerle teşhis koymaktan kaçının.
- Kaygılarınızı tetikleyen durumları fark etmek için kişisel günlük tutun.
- Mindfulness tekniklerinden faydalanarak anda kalmayı öğrenin.
- Kaygılarla baş edemiyorsanız, bir uzmana başvurarak profesyonel destek alın.
Eğer bu belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmanla görüşmek ve doğru tedavi yöntemleriyle bu kaygıyı yönetmek mümkün.
