İzmir’in yerel tarihine katkı sunan Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), arşivcilik hizmetlerindeki tasnif sürecini hızlandırarak Türkiye’de yerel yönetimler arasında en geniş dijital arşivi oluşturmayı hedefliyor. Bugüne dek 300 bin belgeyi www.apikam.org.tr üzerinden erişime açan APİKAM, önümüzdeki dönemde 100 bin belgeyi daha arşive dahil etmeyi planlıyor.
Kent kültürü ve tarihini yaşatmak amacıyla sergicilik, müzecilik, eğitim çalışmaları ve kütüphanecilik faaliyetleri yürüten APİKAM, son beş ayda arşivcilik hizmetlerine özel önem vererek tasnif işlemlerini hızlandırdı. İzmir ve çevresine ait tarihsel öneme sahip belgelerin dijital olarak yüklendiği platform, ücretsiz üyelikle araştırmacıların hizmetine sunuluyor. Türkiye’nin en zengin yerel dijital arşivi konumundaki APİKAM, arşivde yapay zekâ destekli bir sistem kurarak, tasnif sürecini daha da hızlandırmayı amaçlıyor.
“Yapay zekayı kullanarak tasnif işlemlerini hızlandıracağız”
Çalışmalarla ilgili bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü Dr. Serhan Kemal Saygı, “APİKAM’ın en belirgin özelliklerinden biri, Türkiye’de yerel arşivler alanında en büyük arşiv koleksiyonuna sahip kurum olması. Günümüzde yaklaşık 300 bin belge, www.apikam.org adresinde kullanıcıların ve araştırmacıların erişimine açılmış durumda. Kısa süre sonra 100 bine yakın belgeyi daha arşiv sistemimizde kullanıma açacağız. Bunu daha da zenginleştirmek istiyoruz. Dijital arşivcilikte yapay zekâdan faydalanarak arşiv malzemelerin çok daha kısa sürede tasnifinin yapılmasını sağlamayı, böylece daha çok malzemeyi daha kısa sürede erişime açmayı amaçlıyoruz. Üniversitelerin ilgili bölümleriyle de iş birliğine gidip değişen teknolojiyi kullanarak dijital arşiv kullanımını çok daha yaygın hale getirmek istiyoruz” dedi.
Tarihsel Arşiv Gönüllülerin Katkılarıyla Büyüyor
APİKAM koleksiyonundaki en büyük grubu, İzmir Milli Kütüphane koleksiyonuna ait süreli yayınlar oluşturuyor. İzmir’de 1877-1950 yılları arasında yayımlanmış gazeteler ve çok sayıda süreli yayına ait binlerce belge, araştırmacıların erişimine açık durumda. Koleksiyonda Osmanlı Dönemi mahkeme kayıtları, İzmir il yıllıkları, belediye meclis tutanakları, el yazmaları gibi belgeler çağdaş arşivcilik kurallarıyla tasnif edilerek kullanıma sunuluyor. Ayrıca, İzmirli hemşehrilerin gönüllü bağışlarıyla 400 kişilik bir arşiv koleksiyonu da oluşturulmuş durumda. Saygı, “İzmir’e ilişkin tarihsel öneme sahip belge ve objeleri dijitalleştirerek araştırmacıların hizmetine sunuyoruz. Bu da mevcut koleksiyonumuzu halktan aldığımız verilerle daha da zenginleştiriyor” diye konuştu.
Yabancı Araştırmacılar İçin İngilizce Erişim Planlanıyor
Günümüzde APİKAM dijital arşivinde 353 cilt gazete, 190 cilt dergi, 2 bin 687 cilt meclis tutanağı, 738 cilt albüm ve 233 cilt şeriyye sicili yer alıyor. APİKAM, dijital arşivi web sitesi üzerinden İngilizce olarak da erişime açmayı planlayarak, yabancı akademisyen ve araştırmacılar için İzmir’le ilgili araştırmalar yapma imkânı sunmayı hedefliyor.
