Türkçeye Fransızcadan geçen birçok kelime arasında, “doktor” kelimesi, tıp ve sağlıkla ilgili en bilinen terimlerden biridir. Günümüzde doktor kelimesi, hastaları tedavi eden kişi anlamında kullanılsa da, kelimenin tarihsel ve etimolojik kökeni çok daha geniş bir anlam barındırıyor.
Kim Milyoner Olmak İster adlı yarışmada, “Türkçe’ye Fransızcadan geçen ‘doktor’ kelimesinin kökeni nedir?” sorusu soruldu. Şıklar şu şekilde;
- a: gözlemlemek
- b: araştırmak
- c: öğretmek
- d: tedavi etmek
“Doktor” Kelimesinin Kökeni
“Doktor” kelimesi, köken olarak Latince “docere” fiilinden türemiştir ve bu fiil “öğretmek” anlamına gelmektedir. İlk kullanımında doktor, bilim ve bilgiyi yaymakla, öğretiyi aktarmakla yükümlü bir kişi olarak tanımlanmıştır. Yani, kelimenin asıl anlamı “öğretmen” ya da “öğreten kişi”dir. Bu tanım, tıp dışındaki alanlarda da kullanılmış ve üniversitelerde en yüksek akademik unvanlardan biri olan “doktora” kavramının temeli bu öğretici anlamdan gelmiştir.
Kelime daha sonra çeşitli bilim dallarında en yüksek bilgiye sahip olan kişiler için kullanılmış ve tıp alanında “insanlara sağlık hizmeti sunan ve onları tedavi eden” kişi anlamına evrilmiştir. Ancak köken olarak kelimenin dayandığı temel, bilgi aktarma, öğretme ve rehberlik etme fonksiyonuna işaret eder.
- Gözlemlemek (a): “Doktor” kelimesi doğrudan gözlemlemekle ilgili bir kökene sahip değildir. Ancak doktorlar, hastalarını gözlemleyerek teşhis koyarlar.
- Araştırmak (b): Araştırma, doktorların bilgi edinme süreçlerinde önemli bir unsurdur. Ancak kelimenin kökeni araştırmak anlamına dayanmaz.
- Tedavi etmek (d): Doktor kelimesi modern kullanımda tedavi etmek anlamında sıkça kullanılır, fakat kelimenin kökeni tedavi etmekten ziyade öğretmekle ilişkilidir.
