Covid-19 pandemisinin etkileri henüz tam olarak atlatılmamışken, dünyanın farklı bölgelerinde yeni ve adını daha önce duymadığımız hastalıklar kendini göstermeye başladı. Bu hastalıklardan biri de Afrika’da hızla yayılmaya başlayan Maymun Çiçeği virüsü. Maymun Çiçeği, daha çok Orta ve Batı Afrika’da görülen, insandan insana ve bazen hayvanlardan bulaşabilen zoonotik bir hastalık olarak dikkat çekiyor.
Türkiye’de ise 2022 yılında sadece bir vaka bildirilmişti, ancak şu anda yeni bir vaka bulunmadığı açıklandı.
AHEF Yönetim Kurulu Üyesi ve Bilim Eğitim Komisyonu Sorumlusu Dr. Zeynep Özsevimli, dünya genelinde bu virüsün adını 2022 yılındaki salgınla duyduğunu belirterek, hastalığın genellikle 2-4 hafta süren belirtileri olduğunu ve kendi kendini sınırlayan bir yapıda olduğunu söyledi. Özsevimli, “Maymun Çiçeği virüsü, ateş, baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, kas ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler gösterir. Hastalığın en tipik belirtisi ise yüz, eller, ayaklar ve ağızda çıkan ve içi sıvı dolu lezyonlara dönüşen döküntülerdir” dedi.
Afrika’da Halk Sağlığı Acil Durumu İlan Edildi
Maymun Çiçeği virüsünün Afrika kıtasında hızla yayılması üzerine, Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Africa CDC) geçtiğimiz Salı günü kıta genelinde halk sağlığı açısından acil durum ilan etti. Bu gelişme, hastalığın dünyada ve Türkiye’de de yayılma ihtimalini gündeme getirdi. Dr. Özsevimli, “1 Ocak 2022’den 31 Mart 2024’e kadar, 117 ülkeden DSÖ’ye 185 ölüm dahil olmak üzere toplam 95.226 laboratuvarca doğrulanmış mpox vakası bildirilmiştir. 2024 Mart ayında toplam 466 yeni vaka bildirilmiş olup, bu sayı bir önceki ay bildirilen yeni vaka sayısına göre düşüşü temsil etmektedir. Mart 2024’te en çok vaka Afrika Bölgesi’nden bildirilmiştir” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Maymun Çiçeği virüsü, sadece Batı ve Orta Afrika’yı değil, dünyanın diğer bölgelerini de etkileyen bir tehdit haline gelmiş durumda. Dr. Özsevimli, “Vakalar dünya genelinde 107 farklı ülkeden bildirilmiş olup, bu ülkelerin 89’u daha önce vaka görülmeyen ülkelerdir” diyerek hastalığın küresel önemine vurgu yaptı.
Aşı ile Korunma İmkanı
Maymun Çiçeği virüsüne karşı geliştirilen yeni bir aşının 2019 yılında ABD Gıda ve İlaç Ajansı (FDA) ve Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından kullanım onayı aldığını belirten Dr. Özsevimli, “Modifiye edilmiş atenüe aşı virüsüne (Ankara suşu) dayalı bu yeni aşı, iki doz halinde uygulanıyor. Bununla birlikte, aşı kısıtlı olarak ulaşılabilir durumda” dedi. Ayrıca, daha önce çiçek aşısı olan kişilerin Maymun Çiçeği virüsünü daha hafif atlatma ya da tamamen korunma şansına sahip olabileceğini de ekledi.
