İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın göreve gelmesiyle birlikte kurulan Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı, kırsal alanların korunması ve kalkınması amacıyla çalışmalarına başladı. Yerel paydaşlarla sahaya inen ekipler, köylerin dokusunu koruyarak kalkınmalarını sağlamak, yapılaşma baskısı ve rant tehditlerine karşı önlemler almak için kapsamlı bir eylem planı oluşturuyor.
19 İlçede Kapsamlı Çalışma
Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı, İzmir’in merkez dışındaki 19 ilçesinde geniş çaplı çalışmalar başlattı. İlçe belediyeleri ve yerel paydaşlarla koordineli olarak köy köy gezen ekipler, sorunları tespit ediyor ve çözüm üretmeye çalışıyor. Son olarak Kiraz ilçesindeki Kaleköy, Karaburç, Çayağzı ve İğdeli köylerinde saha çalışmaları yapıldı, köylerin doğal ve kültürel yapıları yerinde incelendi.
Her Bölgeye Özel Planlama
Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı, her kırsal bölgeyi kendi kültürel, ekonomik, mimari ve coğrafi dinamikleri ile bir bütün olarak ele alarak, köylerin dokularına uygun kalkınma hamleleri uygulamayı planlıyor. Köyler coğrafi yapısı, geçim kaynakları, tarihi birikimleri ve tarımsal ürünlerine göre sınıflandırılacak ve bu veriler ışığında kalkınma yatırımları yapılacak.
Kırsal Hizmetler Dairesi, saha çalışmaları sayesinde köylerin bekleyen sorunlarını ilgili birimlere aktararak hızlı çözümler üretiyor. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarının yer seçimi, verimli tarım arazilerinin korunması, iklim değişikliği ile mücadele ve kentin kır üzerindeki baskısını önlemeye yönelik çalışmalar yapılıyor.
Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Nehir Yüksel, İzmir’in kırsal kalkınmada öncülük yaptığını belirterek, “Genellikle Türkiye çapındaki Kırsal Hizmetler, daha çok tarım ve diğer altyapı hizmetlerinde çalışma sürdürüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde zaten bir Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı var. Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı da kırsalın planlamasına yönelik, kırsalın yaşadığı sorunları çözmeye yönelik kuruldu. Bunun bir boyutunda, kırsaldaki mekânsal düzenlemelere yönelik ihtiyaçları tespit etmek, kırsalın kendine özgü yerel mimarisinin, dokusunun, doğal alanlarının, eko-sistem açısından hassas alanlarının korunmasına yönelik strateji ve politikalar üretmek var. Kısmen de kırsalın kalkınmasına yönelik strateji ve eylem planlarının hazırlanmasında koordinasyonu sağlamak, kırsal ekonominin güçlendirilmesi ile ilgili bilgi, belgeleri üretmek ile ilgili çalışacak” diye konuştu.
İlçe Belediyeleri ve Yerel Paydaşlarla İş Birliği
İzmir’in merkez dışındaki 19 ilçede çalışmalar yürüttüklerini söyleyen Nehir Yüksel, “Belediyelerimiz ile bilgi alışverişi ve verilerin toplanmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Öncelikli amacımız 19 ilçede yaşanan sorunları, yaklaşımları, tehditleri bütün olarak değerlendirmek. Sonra bunları tek tek yerele özgü ayrıştırmak ve yerele özgü stratejileri belirlemek” dedi. Yüksel, ilçe belediyeleriyle koordinasyon içinde çalışmanın önemine değinerek, “İlk etapta ilçe belediyeleriyle iletişime geçiyoruz. Sonrasında tek tek bütün ilçelerimizi ziyaret ediyoruz. İlçe belediyeleriyle kırsal mahalle ve köylere gidip, hem sorunları tespit ediyoruz hem envanter çalışmalarımızı yapıyoruz. Sürecin her aşamasını muhtarlarla, kooperatiflerle ve ilçe belediyelerinin katkılarıyla yürütmeyi hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
Kırsalın Kendine Özgü Yapısına Uygun Strateji
Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Nehir Yüksel, her köyün ve ilçenin kendine özgü ihtiyaçları olduğunu vurgulayarak, “Urla’da çok farklı bir yapılaşma baskısı görürken, Kiraz’da kırsalın korunduğu ve göç almadığını görüyoruz. Mesela Kiraz’ın 44 bin nüfusu var. 50 bin bariyerini aşamadığı için İller Bankası’ndan aldığı pay artmıyor. Her köyün ayrı bir ihtiyacı, ayrı bir dokusu var. O yüzden de her yerleşmeye özel tasarım rehberlerini oluşturmayı amaçlıyoruz. Ama bu yerleşmeleri öncelikli olarak daha kısa vadede bütüncül yaklaşımla ele almak istiyoruz. En önemli sorunumuz, tüm kırsalın kendine özgü sorunlarının saptandığı bütüncül bir strateji ve eylem planı çıkarmak. Kısa vadede hem Büyükşehir Belediyesi’nin hem de ilçe belediyelerin elinde bir rehber oluşturmak” dedi.
Referans Veri Oluşturulacak
Nehir Yüksel, “Urla’nın Barbaros Köyü’nün dokusu yığma taş yapı. Ancak gidip baktığımızda özgün dokuya aykırı bambaşka cephe ve malzemeleri görüyoruz. Bizim amacımız yerelin çok hızlıca ulaşabileceği kriterleri belirlemek. Pencerenin boyutu gibi. Cephenin açıklık, boşluk, doluluk oranı ve malzemesi gibi. Bir referans veri oluşturacağız ve bu bilgileri gelecek kuşaklara aktaracağız” dedi. İzmir’in kırsalının korunarak geliştirilmesi gerektiğini belirten Yüksel, kırsaldaki yapılaşma ve rant sorunuyla da mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. “Özellikle pandemi ve sonrasında kırsalda çok fazla yapılaşma eğiliminin arttığını görüyoruz. Bu da tarım toprağı üzerinde parçalanmayı getiriyor. İzmir’in özellikle kıyı turizminin olduğu köylerinde durum böyle. Artık kontrol edilemez boyuta gelmiş bir yapılaşma baskısı var. Bunun gerçekten kontrol edilebilir bir düzleme çekilmesi lazım” dedi.
İlçe Belediyelerden Tam Destek
Kiraz Belediyesi İmar Müdürlüğü’nde görevli Taşkın Güren, “Köylerimizin kalkınmasına yönelik bir çalışma var. Bunun çok büyük bir katkısı olacağından, hizmetin daha da artacağından eminim. Kiraz Belediyesi olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden gelen ekiplerimize destek oluyoruz. Köylerimizi gezdiriyoruz, sorunlarını anlatıyoruz” dedi.
Köy Muhtarları Memnun
Kiraz Kaleköy Mahalle Muhtarı Murat Seçkin ise, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin tarım uygulamalarından memnunuz ama çözülmeyi bekleyen sorunlarımız vardı. Sit alanı, içme suyu gibi sorunlarımız vardı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin böyle bir hamle yapması çok güzel bir şey. Buraya gelmeleri, bizimle birebir görüşmeleri, dinlemeleri çok güzel. Talep etmek ayrı bir şey, konuşmak ayrı bir şey. Sorunları canlı canlı burada görmeleri önemli” ifadelerini kullandı.
