Yaz aylarının gelmesiyle birlikte ishal vakalarında artış gözleniyor. Özellikle çocuklar bu durumdan en çok etkilenen grup olarak öne çıkıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, sıcak havaların fazla sıvı alma isteğini artırdığını, bunun da mikrop tehlikesini yükselttiğini belirtiyor. Ayrıca, besinlerin hızlı bozulması ve hijyen kurallarına yeterince dikkat edilmemesi, çocuklarda sulu dışkılama şikayetlerinin artmasına neden oluyor.
İshalin Nedenleri ve Etkileri
Dr. Ayşe Sokullu, ishale bakteriler, parazitler ve yaygın olarak virüslerin neden olduğunu açıklıyor. “İshal; bakteriler, parazitler ve yaygın olarak virüslerden kaynaklanıyor. Virüs kaynaklı ishal ateş yapmıyor, yaklaşık bir gün boyunca etkisini gösteriyor ve hastayı yatağa hapsetmiyor. Bakteriler ise besin zehirlenmelerine yol açarak ishallere neden oluyor” diyor.
İshal sonucu oluşan sıvı kaybının, yetişkinlere göre çocukları daha fazla etkilediğini belirten Dr. Sokullu, çocuklarda meydana gelen ishalin çoğunlukla hastaneye yatışa yol açtığını, yetişkinlerde ise ishal sebebiyle yatışın çok daha düşük bir oranda gerçekleştiğini ifade ediyor. “Bu durum, sıvı kayıplarının çocukları daha fazla etkilemesinden kaynaklanıyor. Çocuklarda yüzde 10’luk bir sıvı kaybı bile sıvı dengesine zarar vererek ciddi rahatsızlıklara yol açabiliyor” şeklinde konuşuyor.
İshal Tedavisi ve Önlemler
İshal tedavisinde en önemli noktanın kaybedilen sıvının geri alınması olduğunu vurgulayan Dr. Ayşe Sokullu, ebeveynlerin bilinçli olması gerektiğinin altını çiziyor. “Sıvı dengesini koruyucu önlemleri erkenden almak çok önemli. İshal tedavisinin ilk adımı da sıvı kayıplarının ağız yoluyla yerine koyulmasıdır. Hastaneye yatış ve serumla tedaviye ne kadar az mecbur kalınırsa o kadar iyi. Kusmalara karşı da bilgilenmek çok önemli, beslenme hataları giderildikçe kusma ilaçsız bir şekilde önlenebiliyor. Kusması olmayan çocuklarda tedavi daha kolay oluyor. Ancak sıvı kaybı yüzde 10’un üzerine çıkan vakalarda, bu tip uygulamalarla zaman kaybetmeyip damar yolu ile sıvı tedavisine başlanmalı. Çocuk halsizlik yüzünden hareket edememeye başlamışsa ve ağızdan sıvı alımı sağlanamıyorsa hiç vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalı” diyor.
İshali Önlemek İçin Öneriler
- Dışarıda kalmış yiyecekleri tüketmeyin. Hijyen şartlarına güvenmediğiniz yerlerde yemek yemeyin.
- İshalin bulaşıcı olduğunu unutmayın ve kişisel hijyeninize çok dikkat edin, çocuklarınızı da hijyen konusunda eğitin. Yazın özellikle havuz gibi ortak alanların kullanımının artması nedeniyle kendinizi daha dikkatli koruyun.
- Süt ve süt ürünlerini tüketirken çok daha dikkatli davranın. Üretim ve tüketim tarihleri ile saklama koşullarını kontrol edin. Özellikle eriyip tekrar donmuş görünen dondurmalardan uzak durun.
- Çocuklarda ishal başlar başlamaz ağızdan sıvı takviyesine başlayın.
- Hafif ishal belirtileriniz varsa daha az yağlı, fazla lif içermeyen ve pirinç, patates gibi bağırsakları az çalıştıracak besinler tercih edin.
