Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi (İngilizce) Tıbbi Biyokimya Bölümünden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, kilo vermek için diyabet ilaçlarını kullanmanın etkilerini ve risklerini değerlendirdi. Son zamanlarda Tip 2 diyabet ilaçlarının, özellikle GLP-1 agonistlerinin (zayıflama ilaçları) kilo verme amacıyla kullanımının yaygınlaştığını belirten Prof. Dr. Tekkeşin, bu ilaçların kullanımıyla ilgili önemli uyarılarda bulundu.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri İlk Adım Olmalı
Prof. Dr. Tekkeşin, “Kilo vermeye en iyi yaklaşım her zaman önce davranış ve yaşam tarzı değişiklikleri yapmaktır. Uzun vadeli başarı için gerekli olan ilkeler arasında düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve yeterli uyku yer almaktadır” dedi. Ayrıca, her gece 7 saat uyumanın başarılı kilo kaybının anahtarı olduğuna dikkat çekti.
Prof. Dr. Tekkeşin, sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte zayıflama ilacı kullanan hastaların vücut ağırlığının ortalama yüzde 10’unu kaybederken, sadece ilaç kullanan hastalarda bu oranın yüzde 3-6’larda kaldığını belirtti. “GLP-1 agonistleri, ciddi iştah sorunu yaşayan bazı kişiler için tercih edilebilir,” dedi.
İlaçların Yan Etkileri ve Kullanım Şartları
Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “GLP-1 agonistleri doğrudan kilo kaybına neden olmaz, pankreasın insülin salmasını teşvik ederek kan şekerini düşürmek, genel iştahı azaltmak ve midenin boşalmasını yavaşlatmak gibi yollarla kilo kaybına neden olur. Kilo kaybı için onaylanan GLP-1 agonistleri, iğneyle alınan enjekte edilebilir ilaçlardır.” diye anlattı.
Bu ilaçların yan etkilerine de değinen Prof. Dr. Tekkeşin, “GLP-1 agonistleri, idame dozuna ulaşmak ve yan etkileri en aza indirmek için zaman zaman ayarlama yapılır. Yine de bazı hastalarda bu ilaçları kullanırken yorgunluk, kabızlık veya ishal, karın ağrısı ve hazımsızlık gibi yan etkiler görülebilir,” dedi.
Kilo Verme Başarı Oranları ve Maliyet
Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, GLP-1’lerin insanların kilo vermelerine yardımcı olmada ne kadar etkili olduğu konusunda yaklaşık bir yıllık tedavi sonrasında elde edilen bulguların bir ilaçta 10 kg, diğerinde 15 kg olduğunu belirtti. Ancak, “Maalesef, diğer kilo verme ilaçlarında olduğu gibi hastalar, özellikle bir yıldan önce ilaçları bıraktıklarında verdikleri kiloların çoğunu geri alıyorlar. Ayrıca ilaçlar çok pahalı, buzdolabında saklanması gerekir ve insanların yüzde 90’ında genellikle hafif ile orta dereceli olmak üzere bazı yan etkiler görülüyor,” dedi.
Uzmanından Öneriler
Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, kilo verme tedavisini düşünen ve diyabet ilaçlarını kullanmak isteyenlere şu önerilerde bulundu: “Diyabet ilaçları herkes için uygun değildir. Seçeneklerinizi anlamak sizin ve doktorunuzun sizin için en iyi kararı vermesine yardımcı olabilir. Bu tedavi seçeneklerini merak ediyorsanız ancak Tip 2 diyabet hastası değilseniz, diyabet ilaçlarına alternatifler konusunda doktorunuza danışın. Bu ilaçları kullanırken yaygın mide bulantısı ve hazımsızlıktan daha ciddi mide, safra kesesi ve böbrek sorunlarına kadar değişen potansiyel yan etkilerle karşılaşabileceğinizi unutmayın. Kişisel veya ailesel tiroid kanseri öyküsü olan kişiler, kilo kaybı için enjekte edilebilir diyabet ilaçları kullanmamalıdır.”
