1930’lu yıllarda Akyurt’ta berberlik yapan Muharrem Emanet’in oğlu Senayi Emanet ile torunu Kürşat Emanet bu mesleği yaşatmaya devam etti. Neredeyse bir asırdır üç kuşak boyunca süren berberlik mesleğinde birçok çırak ve usta da yetiştirildi.
Baba Muharrem Emanet’in başlattığı berberlik mesleği 100 yıldır kuşaktan kuşağa devam ediyor. Baba Emanet’in çocukları Senayi, Hidayet ve İzzet Emanet aynı şekilde berberlik mesleğini sürdürürken Senayi Emanet’in oğlu Kürşat Emanet ise mesleği üçüncü kuşağa taşıyan isim oldu.
HASAT ZAMANI ÖDEME
Babasını çocuk yaşta kaybeden Senayi Emanet mesleği abisi Hidayet Emanet’ten öğrendiğini daha sonra ise kendi iş yerini açtığını söyledi. Babası ve abisi Hidayet Emanet’in iş yeri olmadan bu mesleği yerine getirdiğini aktaran Emanet o yılları şu sözlerle anlattı: “Tabi o yıllarda iş yeri yok. Köylüler ile anlaşılıyor, yıl boyunca belirli aralıklarla ziyaret ediliyor ve saç tıraşı yapılıyor. Ardından hasat zamanı ekin, buğday karşılığı emeğin karşılığı alınıyor, o yıllarda yaygın olarak takas yöntemi kullanılıyor. Babam vefat ettikten sonra abim Hidayet Emanet 1960’lı yıllarda iş yerini açıyor. Bende 1966 yılında abimin yanında çırak olarak mesleğe başladım. 1970 yılına geldiğimizde ise berberlik yapmaya başladım. Bir diğer abim İzzet Emanet ile birlikte ilk iş yerimizi açmış olduk. 1976’da Türk Hava Yolları’nda çalışmaya başladım ama mesleği de sürdürmeye devam ettim” dedi.
TEKNOLOJİ BERBERLERİ SEVİNDİRDİ
1978 yılına gelindiğinde kendi iş yerini açtığını söyleyen Senayi Emanet, “Geçmişten bugüne çok şey değişti. O yıllarda biz beyaz önlük giyerdik. Doktor gibi giyindiğimizi söyleyip takılanlar olurdu. Ustura, suluk, saf kayışı, biley taşı kullanırdık, hijyen de bugüne göre neredeyse yoktu, suyun olmayışı önemli bir sorundu, çeşme yerine suluk kullanıyorduk. El makineleri ile tıraş yapılırdı, elektrikli tıraş makineleri çıkınca çok sevinmiştik, çünkü işlerimizi bir hayli kolaylaştırmıştı” dedi.
ÇOCUĞUN İLK TIRAŞI DEĞERLİYDİ
Geçmişe doğru yolculuğa çıktığımız Emanet, mesleğinin ilk yıllarındaki anılarını da anlatmaya devam etti. Geleneklerden de bahseden Emanet, “Geleneklerimizde çocuğun ilk tıraşı önemli bir yere sahipti. Berbere höşmerim ikram edilir, havlu, mendil ve yün çorap hediye edilirdi. Bu ilk tıraşta berbere fazladan para da ödenirdi. Damat tıraşları da öyleydi, damat ve sağdıç tıraş ücretinden fazlasını verirdi” diye konuştu.
Berberliğin geçmiş dönemde para kazandıran bir meslek olmadığını söyleyen Emanet, ‘Geçimimizi ancak sağlayabiliyorduk. Ancak sonradan para kazanabileceğimiz bir meslek haline gelmeye başladı, ben mesleğim sayesinde dört çocuğumu da okutabildim” dedi.
HABER BERBERDEN DUYULUR
Teknolojinin hayatımıza girmesi ile birlikte mesleklerinde olduğu gibi birçok şeyin değiştiğini ifade eden Emanet, “Berberler kahvehaneler gibi sohbet alanlarıydı, ilk haberler berberlerde duyulur, konuşulur, tartışılırdı, merak ettikleri bir konu olduğunda, ‘haberi berberden alırız’ derlerdi. Bugün hayatımıza cep telefonları girdi, iletişim kolaylaştı, hal böyle olunca sohbet alanları da bir bir değişime uğradı” dedi.
2000’li yılların başına kadar mesleğini icra ettiğini dile getiren Emanet, ardından mesleği oğlu Kürşat Emanet’e bıraktığını söyledi.
BABADAN OĞULA 3. KUŞAK BERBER
Berberlik mesleğini devam ettiren Kürşat Emanet ise 1994 yılından itibaren çalıştığını söyledi. Emanet, “1994’te liseyi bitirdikten sonra çırak olarak babamın yanında çalışmaya başladım, üniversitede inşaat bölümünü bitirmeme rağmen ata mesleği olduğu için berberliği tercih ettim. 2000 yılında Ankara’da bile nadir bulunan modern bir iş yeri açtık, 4 kişi çalışıyorduk. Teknolojiyi yakından takip ederek yeni çıkan gereçleri ilk kullanan berberlerden biri olduk” diye konuştu.
MESLEKTE ÇEŞİTLİLİK ARTTI
Üçüncü kuşak berber Kürşat Emanet, zamanla berberlik mesleğine birçok detayın eklendiğini söyledi. Emanet, “Geçmişte berberlik saç, sakal tıraşı ve fönden ibraretti. Günümüzde ise saç boyası, tonlu boyalar, saç düzleştirme, perma, cilt bakımı, ağda, kaş düzeltme gibi detaylarda eklendi. Bunların her biri de mesleğe değer kattı ve gelirimizi de artırdı” diye konuştu.
PANDEMİ BERBERLİK MESLEĞİNİN DEĞERİNİ KANITLADI
Pandemi döneminin mesleğin değerini gözler önüne serdiğini ifade eden Emanet, “El işçiliği olan birçok meslek bitme noktasına gelirken berberlikte el emeğinin hala geçerliliğini koruyor olması ve zaruri ihtiyaç duyulması değerini gösteriyor. Pandemide dükkanların kapalı olması ve kendini tıraş eden insanların sokakta dolaşması mesleğin değerini gözler önüne getirdi, saygınlığını artırdı” şeklinde konuştu.
Meslekte zamanla gerçekleşen değişimlerdende bahseden Emanet, “Randevu sistemine geçtik, işyerimizde kişiye özel dolaplarımız mevcut. Burada müşteri kendi tarağını, jiletini, havlusunu, şampuanını bulundurabiliyor. Kişisel ürünleri bölmeli dolaplarımızda saklıyoruz. Önlük, ustura gibi tek kullanımlık ürünlerle hizmet veriyoruz. Şehir dışından bile gelen müşterilerimiz var. Berberlik böyle bir meslek, bizim mesleğimizde müşteri kolay kolay berber tercihini değiştirmek istemiyor ” dedi.
ARTIK ÇIRAK YETİŞMİYOR
‘Şimdi çırak yetiştirmekte güçlük çekiyoruz’ diyen Emanet, “Mecburi eğitim çıraklığı bitirdi. Eskiden aileler çocuklarının meslek öğrenmesini sağlamak için esnafa emanet ederdi. Şimdi çırakta yetişmiyor. El işi ile olan işler gelecek nesillere aktarılamıyor. Çırak konusunda sıkıntı yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
